Midwinter Zonnewende

Midwinter Zonnewende – van het Duister naar het Licht
Midwinter of de Winter De Zonnewende is de dag dat de Zon echt even stil lijkt te staan aan de hemel om zich te draaien. Er zijn twee Zonnewendes in het jaar: Midzomer (21/22 juni) en Midwinter (21/22 december). Midzomer staat de Zon het langst aan de hemel en hebben we de langste dag. En je raadt het al, bij Midwinter hebben we de kortste dag en daarmee de langste nacht. Vanaf dat moment is het elke dag weer wat langer licht. Vanuit het duister naar het licht.

De winter is bij uitstek het seizoen dat volkeren gebruikten en gebruiken om de relatie met hun goden te verfrissen in de vorm van herdenkingen en vieringen. Veel feesten uit de christelijke tradities zijn geworteld met (seizoens)vieringen van het heidendom. Joël en Midwinter zijn de meest gebruikte namen door de eeuwen voor het feest van de kortste dag. Rond Midwinter vierden veel volkeren een groot feest dat meestal meerdere dagen duurde. Het Germaanse feest (Joel) duurt twaalf dagen, en wordt in de dagen na de zonnewende gevierd.

Saturnus & Midwinter
Ook de Romeinen kenden een twaalf of dertien daags Midwinterfeest, dat voor en na de zonnewende werd gevierd, de Saturnalia genoemd. De Saturnalia zijn gewijd aan Saturnus, de planeet die bij het sterrenteken Steenbok hoort, dat begint op de dag van Midwinter 21 december (soms 22 december bij schrikkeljaren). Saturn, is een van oorsprong Etruskische landbouwgod die overvloed schenkt en als taak heeft om in de winter de natuur wakker te schudden om de laatste vonk van het leven aan te wakkeren. Het symbool voor de levenskracht, die de dood overwint. In de nadagen van het Romeinse Rijk werd Saturnus gelijkgesteld met de Griekse god Kronos, die de tijd en de dood symboliseerde. In de Middeleeuwen was Saturnus niet meer dan een symbool voor de dood, een geraamte met een zeis in de ene hand, een zandloper in de andere. Enkele astrologische kenmerken van Saturnus zijn: wetten, grenzen, innerlijke criticus, angst, stabiliteit, verantwoordelijkheid, de rekening opmaken, vadertje tijd.

De Saturnalia waren enerzijds een omkering van alle waarden en normen, anderzijds een periode om elkaar geschenken te geven. Het was een tijd buiten de tijd, een plaats buiten de ruimte, een moment dat alles anders was. Slaven werden op hun wenken door hun meesters bediend, scholen en openbare gebouwen werden gesloten, oorlogen werden onderbroken en alles was anders dan anders. In deze geordende chaos ging iedereen bij buren en vrienden op bezoek en bracht kleine geschenken mee, met name waskaarsen, aardewerken beeldjes en ‘strenae’, kleine attenties, bijvoorbeeld takjes waaraan gedroogde vruchten werden gehangen. Dit waren vaak hulsttakjes, waarmee ook de huizen werden versierd.

Vaak wordt er tijdens het vieren van de jaarfeesten gebruik gemaakt van de strijd tussen de zomer en de winter. De eikkoning en de hulstkoning worden veel met elkaar geconfronteerd. De eikkoning heerst van Midwinter tot Midzomer, en de hulstkoning van Midzomer tot Midwinter. Daar waar de eikkoning de groeikracht van de natuur is, symboliseert de hulstkoning de afbrekende kracht van de natuur. In rituelen kunnen deze symbolen ook worden gebruikt. Bijvoorbeeld door het licht dat de hulstkoning draagt tot op de dag van Midwinter op Midwinter door te geven aan de eikkoning, waarna het licht van de hulstkoning wordt gedoofd. Deze symboliek komt nog steeds voor in diverse rituelen.

Van Midwinter naar Kerst
Veel van onze latere kerstgebruiken zijn een mengeling van die oude christelijke, Romeinse en Germaanse elementen. De dagen rond Midwinter zijn nog steeds des dagen waarop men samen is met familie en vrienden en waarop cadeaus worden gegeven. Nog een kenmerk is de kerstboom, ook bekend als de joelboom. De lichtjes die nu nog centraal staan in het kerstfeest, werden gebrand als symbool van het licht in de duisternis. Een ander traditioneel gebruik is het verbranden van een joelblok. Dat is een houtblok, dat met wijn, olie en/of wijwater besprenkelt wordt. Dat houtblok werd verbrand en de as en resten worden als erg krachtig beschouwd.

Een aantal voorbeelden waar het midwinterfeest mee wordt geassocieerd:

Mithras
Zonnegod die vooral in Iran, en later in het Romeinse rijk, werd vereerd. Op 25 december (de datum waarop destijds de Winterzonnewende werd gevierd) werd zijn geboorte gevierd. Lees: De mythe van Mithras.


Jezus Christus
Jezus wordt ook wel gezien als ‘het eeuwige licht’. De dag waarop Jezus werd geboren is niet bekend. In het begin van de vierde eeuw werd 6 januari als geboortedag gerekend. Later werd dat 25 december. Het feest dat wordt gevierd om de geboorte van Jezus Christus te vieren is het kerstfeest zoals wij dat nu kennen. Lees: Het kerstverhaal (uit de bijbel).


Lucia
Lucia was een vrouw uit Sicilië die in het jaar 304 werd terechtgesteld door een heidense keizer vanwege haar christelijke geloof. In de late middeleeuwen werd zij verbonden met de terugkeer van het licht na de Winterzonnewende vanwege haar naam Lucia, wat Licht betekent. Lees: De legende van de Zweedse Luciadag.
(inspiratiebron: https://www.beleven.org)

Midwinter is tegelijk het donkerste punt in het jaar én het moment waarop de reis beginnen richting het licht. Wil je nog meer lezen hierover? Dit artikel Ontdek de magie van de Winterzonnewende zet je nog even aan het denken.

22 december 2023, winterzonnewende
Op deze vrijdag gaat de Zon naar Steenbok om 4:28 uur precies. Hartelijk gefeliciteerd voor alle Steenbokken! Dat dit jaar je liefde, doelen en successen mag brengen! Steenbok is een kardinaal teken, ook wel een hoofdteken genoemd. Dar horen ook Ram, Kreeft en Weegschaal bij. Kardinale energie geeft energie en richtingsgevoel, met als doel om de top te bereiken.  Zon in Steenbok betekent ook dat we de winterzonnewende op het noordelijk halfrond en de zomerzonnewende op het zuidelijk halfrond hebben. De Zon verandert van richt en de dag is op zijn kortst, of langst, afhankelijk waar op de aardbol je je bevindt. De Zonnewende is een verschuiving in de balans tussen licht en duisternis, die ons verbindt met de cyclische ritmes van de natuur. Dit is een tijd om je perspectief te veranderen, iets nieuws te beginnen of gewoon na te denken over de weg die je hebt afgelegd en de weg die je wilt gaan. Zeker nu op deze dag (op 21 dec exact) Venus tegenover Uranus staat, kan elk avontuur verleidelijk zijn. Alhoewel, het vieren van de terugkeer van het Licht (symbool van de winterzonnewende) in stilte, kan dit jaar ook intens en bevredigend zijn.

Tijdens de winterzonnewende is Mercurius retrograde in Steenbok. Op woensdag 13 december gaat Mercurius retrograde op 8 graden Steenbok. Op zaterdag 23 december komt Mercurius opnieuw in Boogschutter, totdat ie weer direct gaat op 2 januari 2024 op 22 graden Boogschutter. Het wordt als een van de vervelendste periodes van het jaar gezien. Helaas. Ja, natuurlijk zijn al die gedoetjes door oponthoud, afgezegde afspraken en crommunicatie op allerlei gebied, super irritant!  Maar retrograde Mercurius geeft ons ook de gelegenheid om even pas op de plaats te maken. Om tijd te nemen voor reflectie en een goed gesprek met onszelf. Lees HIER meer over de retrogradewerking van Mercurius.
Mercurius retrograde in Steenbok vraagt ons extra voorzichtig en/of zorgvuldig te zijn met communicatie: controleer de details, vraag na of de ander begrepen heeft wat je bedoelt. En houdt rekening met misvattingen. Retro Mercurius maakt een vierkant met Neptunus, wat de spanning kan verhogen door verwarring of door misverstanden vanuit crommunicatie. Maar het geeft ook een boost om onze idealistische doelen en dromen te herijken. Misschien zijn deze te groot, misschien te klein of niet realistisch. Later deze maand (27 dec) staat Mercurius retro conjunct Mars en samen vierkant op Neptunus. Dat vraagt van ons dat we diepgaande inzichten onderscheiden van potentiële illusies. En dat we er voor zorgen dat onze acties gebaseerd zijn op een duidelijk begrip van de werkelijkheid. Ga onenigheid vriendelijk en vastberaden uit de weg. En neem in de laatste week, wanneer het kan ruimte voor rust en stilte. Met deze retro Mercurius in Steenbok is het tijd om de ambities die echt resoneren met ons authentieke zelf, opnieuw te beoordelen, ons er opnieuw af te stemmen en erop te concentreren. Goed voor reflectie dus. En als je planeten of hoeken hebt tussen 22 graden Boogschutter en 8 graden Steenbok, dan kan je deze specifieke Mercurius retrograde sterk ervaren. Wil je weten waar in je horoscoop dat voor jou is, laat het me weten.

Op woensdag 27 december, vanaf 1:33 uur, hebben we een Volle Maan in Kreeft. Dit is een prachtvolle Volle Maan voor de reflectie na Kerst. De Volle Maan staat harmonieus op Jupiter en Saturnus met sextielen en driehoeken, waardoor een sfeer kan ontstaan waarin we ons veilig en ontspannen voelen in onze sociale kring, van vrienden en (zelfgekozen) familie. Neem contact op met een vriend, vriendin of iemand waar je om geeft. En of je nu tijd doorbrengt met gezin, vrienden of alleen: een gevoel van vriendschap en liefdevolle verbondenheid kan je sowieso ervaren in de dagen van deze Volle Maan in Kreeft. Later meer over deze vriendelijke Volle Maan. 
Op deze dag vindt er weer een verandering van richting plaats, want Cheiron gaat direct op 15 graden Ram. Cheiron verandert van richting kort na de emotionele Volle Maan in Kreeft. Binnen de veilige geborgenheid van de Volle Maan in Kreeft, vinden we het misschien gemakkelijker om onze kwetsbaarheden te verkennen en daardoor emotioneel intiemer met anderen te worden.

Lieve lezer, ik wens je stralende dagen. Laat elke dag opnieuw jouw Licht branden, dan is het alle dagen een lichtfeest.

Liefs, Judith